Franz Liszt’s 12 Transcendental Etudes

Liszt là một nghệ sĩ hào hiệp và đầy nhiệt huyết với sự tò mò sâu sắc về triết lý và cảm xúc. Ông đọc rất nhiều với sự nhận thức vô cùng sắc bén, điều đó được phản ánh rõ nét trong âm nhạc của ông. Thật ý nghĩa khi album “Franz Liszt Transcendental Etudes” được thu âm ngay tại nơi Liszt sinh ra ở Raiding, Áo. Trong dịp đáng nhớ này, tôi đã thực hiện công việc yêu cầu sự tập trung nhất mà tôi từng trải qua, đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành trình nghệ thuật mà tôi luôn trân trọng trong nhiều năm tới.

Etude No.1 - Preludio

Như tiêu đề đã gợi ý, một đoạn mở màn ngắn rực rỡ bao phủ tất cả các âm vực của đàn piano với năng lượng mạnh mẽ, mở đầu cho quy mô hoành tráng của toàn bộ chuỗi tác phẩm sắp tới.

Etude No.2 - In A minor

Một chủ đề ngắn gọn, thẳng thắn được giới thiệu bất ngờ và mạnh mẽ chiếu rọi tác phẩm bằng những biến hóa về cách diễn đạt và kết cấu. Nhịp điệu tương tự với chủ đề “Định mệnh” trong bản giao hưởng số 5 của Beethoven; tính không khoan nhượng đưa âm nhạc, nghệ sĩ piano và cả người nghe đến với những nhịp đập “sắc bén như dao” đầy kịch tính. Tính chất của tác phẩm gợi nhớ đến ấn tượng của Liszt về Paganini, với sức sống nhịp điệu ma quái và ngoạn mục.

Etude No.3 - Paysage

Đây là một tác phẩm với cách thể hiện màu sắc âm thanh tinh tế nhất, tạo nên không khí của một phong cảnh đồng quê với nhiều giọng điệu hòa quyện và lướt nhẹ trên nền hòa âm bay bổng. Một sự thanh bình đồng quê kết hợp với sự cao siêu trong kỹ thuật piano.

Etude No.4 - Mazeppa

Nổi tiếng với độ khó khủng khiếp, tác phẩm lấy cảm hứng từ truyền thuyết về Ivan Mazepa, một quý tộc người Ukraine, theo bài thơ kịch tính của Victor Hugo, đã bị trói vào một con ngựa hoang và bị kéo lê trên sỏi đá như một hình phạt. Tác phẩm là một khúc nhạc sử thi mô tả chuyến phiêu lưu đẫm máu, hỗn loạn và cuối cùng là chiến thắng của Mazeppa.

Etude No.5 - Feux Follets

Đây là một kiệt tác thể hiện trọn vẹn sự điêu luyện siêu việt và chiều sâu biểu cảm trong sự kết hợp giữa những thử thách kỹ thuật và hình ảnh thi ca của Liszt. Những đoạn nhạc nhẹ nhàng, rung động như những ngọn đèn lấp lánh huyền ảo — những ánh sáng ma quái xuất hiện vào ban đêm trên các vùng đầm lầy, sình lầy và bãi bùn.

Etude No.6 - Vision

Một hành trình từ bóng tối đến ánh sáng được thể hiện chân thành qua sức mạnh tinh thần và tầm nhìn sâu sắc của Liszt. Sự chuyển hóa từ hòa âm u ám của cung Sol thứ ở phần mở đầu sang kết thúc rực rỡ ở cung Sol trưởng đã đưa người nghe qua tất cả các cung bậc của hòa âm, từ huyền bí đến anh hùng, từ đấu tranh đến chiến thắng.

Etude No.7 - Eroica

Tác phẩm ‘Eroica’ của Liszt là một kiệt tác vượt trội về kết cấu hòa âm, kết hợp những yêu cầu kỹ thuật điêu luyện với một câu chuyện mạnh mẽ và mang tính anh hùng. Etude này được viết ở cung Mi giáng trưởng, thường được liên kết với những chủ đề anh hùng và hùng vĩ như bản giao hưởng Eroica và concerto Emperor của Beethoven.

Etude No.8 - Wilde Jagd

Đứng ở đỉnh cao của cường độ kịch tính trong toàn bộ chuỗi tác phẩm, bản nhạc mô tả sống động và kịch tính một cuộc truy đuổi hoang dã, tốc độ và siêu nhiên. Chủ đề trung tâm mạnh mẽ và mãnh liệt, đan xen với những đoạn trữ tình và suy tư, cuối cùng chiến thắng thế lực ma quái ban đầu trong một cao trào sôi sục như núi lửa.

Etude No.9 - Ricordanza

Các tác phẩm mang tính trữ tình và suy tư hơn trong bộ sưu tập đã thể hiện khả năng kết hợp giữa kỹ thuật điêu luyện và biểu cảm sâu sắc của Liszt. Tiêu đề “Ricordanza” có nghĩa là “Kỷ niệm” hoặc “Hồi tưởng”, và tác phẩm gợi lên một tâm trạng hoài niệm, đầy cảm xúc. Ferruccio Busoni mô tả nét chạm tinh tế của nó như “một thếp thư tình đã phai màu”. Tiêu đề tiếng Ý còn cho thấy ảnh hưởng của phong cách Bel canto, được thể hiện với sự thanh lịch tuyệt đối.

Etude No.10 - In F minor

Thường được gọi là “Appassionata”, đây là Etude biểu đạt cảm xúc mãnh liệt nhất về nội tâm đầy giằng xé và đấu tranh của con người. Những hợp âm mở đầu như một tiếng thở dài, tiếp theo là chủ đề của sự vút cao đau đớn và khát khao, nhưng cuối cùng chiến thắng bi kịch. Những câu nhạc dài trữ tình truyền tải sâu sắc tinh thần của những “Người lãng mạn đầy đau khổ” thế kỷ 19. Liszt từng mô tả số phận của linh hồn lãng mạn đó như sau: “Đau buồn nhưng vĩ đại là định mệnh của nghệ sĩ."

Etude No.11 - Harmonies du soir

Etude này được ca ngợi vì những hòa âm phong phú, vẻ đẹp trữ tình và không khí gợi cảm. Đây là minh chứng hoàn hảo cho khả năng của Liszt trong việc tạo ra âm thanh sống động, gần như mang tính dàn nhạc trên cây đàn piano, truyền tải tâm trạng yên bình và suy tư của buổi tối. Phần mở đầu huyền diệu với những mảnh màu hòa âm đã tiên đoán phong cách sáng tác của Debussy trong tương lai.

Etude No.12 - Chasse Neige

Bức tranh thi ca về một cơn bão tuyết cuồng nhiệt, xoáy mạnh nhưng bắt đầu và kết thúc một cách yên lặng. Liszt lấy cảm hứng và truyền tải thông điệp rằng không ai có thể vượt lên trên thiên nhiên. Đây là một khắc họa hùng vĩ về sự vĩ đại và cơn thịnh nộ của thiên nhiên, gần như bạo lực, gợi lên cảm giác sợ hãi, tôn kính và quan trọng hơn hết là lời cảnh báo về việc bảo vệ sự tồn tại của nó.