Balmain Sinfonia | Elgar, Mozart, Brahms | Ngày 19 tháng 3 năm 2022 tại Hội trường Quốc Hội, Sydney
Dàn nhạc giao hưởng Balmain Sinfonia đã tạo nên những dấu ấn đầy ấn tượng giống như dàn nhạc giao hưởng thành phố anh em liền kề của nó ở Willoughby. Tôi đã từng được thuyết phục rằng ‘sự rung động trên dây đàn' không do khả năng trình diễn của người nghệ sĩ mà do chất lượng của nhạc cụ tạo ra, vì vậy đôi khi người ta lại hy vọng được sinh ra ở thời đại muộn hơn. Gary Stavrou, vị chỉ huy đáng kính của dàn nhạc Balmain Sinfonia trong 28 năm qua, đã rút lui vào hậu trường và giao lại công việc đầy thử thách của ông cho bà Monica Buckland, nữ nhạc trưởng với sự nghiệp âm nhạc nổi tiếng đến từ Châu Âu.
Buổi hòa nhạc bắt đầu với bản Cockaigne Overture của Elgar – dịch nghĩa gốc từ Cockaigne Overture có nghĩa là “xứ sở sữa và mật ong”, ẩn ý chỉ thành phố Luân Đôn vào thế kỉ 19 (điều thú vị và ngạc nhiên là từ “Cockney” xuất phát từ một phương ngữ gắn liền với hình ảnh một quả trứng gà!). Elgar hẳn là mang một tâm trạng phấn khích khi viết nên tác phẩm này vì nó đậm nét tán dương cùng những hợp âm mở rộng trong phong cách sáng tác đầy kiểm soát của ông. Bộ tam nghệ sĩ bộ gõ cũng có một khoảng “đất diễn” tuyệt vời, thậm chí cả tambourine cũng rất hiếm hoi xuất hiện ở gần phần kết. Một sự khởi đầu đầy thăng hoa cho toàn bộ chương trình.
Chương trình hòa nhạc Elgar, Mozart, Brahms tại Hội trường Quốc Hội, Sydney
Bản Concerto số 24 cung đô thứ được nhiều đánh giá cho rằng đây là tác phẩm hay nhất của nhà soạn nhạc Mozart, và tôi cũng là một trong những người có cùng quan điểm đó. Một chủ đề đượm buồn nhưng đã được dàn nhạc phát triển hoàn hảo trước khi âm thanh của cây đàn piano cất lên uyển chuyển kết nối với phần phát triển với âm hưởng của một cuộc đối thoại thân mật, đặc biệt là phần của nhạc cụ hơi bằng gỗ đã tạo nên điểm nổi bật trong toàn bộ tác phẩm. Lần đầu tiên Mozart sử dụng kèn trong Concerto này. Đến phần chương 2 (Larghetto) giai điệu thư thái hơn khi có thêm hai phần liên quan nhưng chủ đề lại quay trở lại với nội dung ban đầu. Khúc Finale lại là một chủ đề với sự biến thể bám sát trung thành với ý tưởng chính ngay cả khi nhịp điệu được thay đổi ngay sau phần cadenza, tương tự một đoạn trong bản concerto cung đô thứ khác của anh ấy, nhưng chỉ kéo dài một vài ô nhịp.
Hai điểm quan tâm về tác phẩm này:
- Dường như sự biến hóa đã được Mozart cho phép trong phần Larghetto khi các nghệ sĩ dương cầm có thể tô điểm thêm những giai điệu để khúc nhạc trở nên hoa mỹ hơn. Điều này có thực sự chính xác? Ồ, chính Mozart đã để lại những khoảng trống đầy ẩn ý dành cho mục đích này và bản thân ông cũng đã tự lấp đầy những khoảng trống ấy với các nội dung như “Ad libs”.
- Chúng ta đã có một khúc cadenza bất thường cho giai điệu của đoạn Finale rất u ám và xa xăm. Và không ai khác chính là Andreas Schiff, nghệ sĩ piano người Anh gốc Hungaro đã viết nên khúc nhạc này.
Tôi chưa từng có cơ hội tham gia các buổi trình diễn của nghệ sĩ dương cầm Lưu Hồng Quang, mặc dù anh ấy rất nổi tiếng với nhiều giải thưởng danh giá trong đó có giải nhất cuộc thi piano Kawaii Sydney. Điềm tĩnh và chính xác, nghệ sĩ Lưu Hồng Quang dường như là một người thấu hiểu âm nhạc Mozart thực sự. Anh ấy đã làm khán giả phấn khích thực sự bằng một khúc Cadenza dài, bản ‘Vision’ của Lizst, rất phù hợp với nét đượm buồn của bản Concerto trước đó. Nghệ sĩ Lưu Hồng Quang đã để lại một ấn tượng không thể quên với phong cách biểu diễn xuất sắc, bản lĩnh và đầy thấu cảm.
Nghệ sĩ dương cầm Lưu Hồng Quang biểu diễn tại sự kiện
Sau giờ giải lao, chúng tôi đã lắng nghe Bản giao hưởng số 1 nổi tiếng của Brahms, tác phẩm được sáng tác trong khoảng thời gian 14 năm. Những hợp âm mở màn đầy quyết đoán và tương phản theo cấu trúc hai chủ đề nổi bật. Phần Andante elegiac theo sau bởi một khúc Intermezzo, kết hợp với phần Finale qua sự kết nối bởi giai điệu của dàn kèn và trombone. Phần Finale nổi tiếng với chủ đề chính của nó - Brahms đã hóm hỉnh nói, "bất kỳ chú Lừa nào cũng có thể nghe thấy giai điệu bản Ode to Joy trong khổ thơ này".
Tôi không phải một chú lừa, tuy nhiên tôi đã phát hiện ra điều này khi người ta chỉ cho tôi thấy! Nhịp điệu hoàn toàn khác biệt! Một tác phẩm thực sự ấn tượng và hấp dẫn, tiêu biểu cho phong cách của nhà soạn nhạc.
Được tổ chức tại Hội trường Quốc Hội, một địa điểm thân thuộc và gần gũi với khán giả thành phố, đây là một buổi hòa nhạc tuyệt vời đã được dàn dựng và trình diễn vô cùng đẹp mắt. Trong tác phẩm Intermezzo của Brahms, dàn kèn đồng cùng dàn nhạc, dưới sự chỉ huy mới của nó đã có một màn trình diễn thực sự ấn tượng và tôi vô cùng háo hức mong chờ những buổi trình diễn tiếp theo sẽ diễn ra trong thời gian tới.
Tony Burke.
